نامه سرگشاده جمعي از دانش پژوهان و فعالان حقوق بشر آذربايجاني به ائتنولوگ، مرکز جهاني زبان شناسي

چهارشنبه ۷ فروردين ۱٣٨۷ - ۲۶ مارس ۲۰۰٨

آقاي گوردون عزيز

به عنوان جمعي از دانش پژوهان و فعالان حقوق بشر ايراني و آذربايجاني ، ما امضاء کنندگان زير قدرداني عميق خود را از شما و همه آنهائي که درتدوين و انتشار " ائتنولوگ" ، بي طرف ترين و علمي ترين مجموعه معلومات در خصوص زبان هاي جهاني، ابراز ميداريم.

در ماه هاي اخير با خبر شديم که تلاش هاي مشکوکي براي فشار به نويسندگان "ائتنولوگ" در جهت پائين آوردن تعداد جمعيت ترک هاي آذربايجاني ايران ( نيز موسوم به آذري، آذربايجاني.، ترک، ترکي ) مندرج در ويرايش اخير"ائتنولوگ" بعمل آمده است. نيازي به گفتن نيست که ما عميقاً از اين تلاشها نگران و متاثر شده ايم. ما از جايگاه خود به عنوان محققان، دانشگاهيان، و فعالان حقوق بشر بشما اطمينان ميدهيم که تخمين اخير" ائتنولوگ " (انتشار اينترنتي 2005 ) در ارتباط با آذربايجاني هاي ايران و تعداد جمعيتي که به زبان ترکي مکالمه ميکنند، بي طرفانه ترين تخميني است که از نزديک، با واقعيات موجود منطبق ميباشد. ما اميدواريم که نويسندگان و محققان ائتنولوگ به تبليغات جورواجور ناسيوناليست هاي افراطي فارس تسليم نشده و اجازه نخواهند داد که اعتبار علمي" ائتنولوگ" با اطلاعات غلط مُنَبعث از ايدئولوژي خاص لکه دار شود. در اين ارتباط توجه شما را به موارد زير جلب مينمائيم.

1- اين واقعيت مسلمي است که در تمام طول تاريخ ايران هيچ نوع آمارگيري که جمعيت کشور را در قالب قوميت، مليت و از همه مهمترزبان بيان نمايد، صورت نگرفته است. تمام ارقام و اطلاعات موجود در اين حوزه ی تخمين هائي است که بر اساس منابع و نوشته هاي غير موّثق صورت گرفته است. از اين رو در تخمين تعداد نفرات هرجامعه قومي بايستي دقت لازم بعمل آيد که نظريات رهبران محلي جوامع، دانشمندان و فعالان حقوق بشر بصورت کامل درنظر گرفته شود. بطور مشخص، يک محقق بي طرف بايستي اين حقيقت را مد نظر داشته باشد که بخاطر عدم احترام به حقوق بشر و حقوق اقليت ها در ايران ، هم حکومت ها و هم خيلي از محققان وابسته به گروه مسلط فارسي زبان، هميشه يک تصوير تحريف شده از اندازه و وضعيت جوامع فاقد حقوق مدني در کشورارائه نموده اند و متاسفانه هنوز به اين کارخود ادامه ميدهند.

2- در ايران کنوني هر چند بخش عمده اي از جمعيت ترکهاي آذري در استانهاي آذربايجان شرقي، آذربايجان غربي، اردبيل و زنجان زندگي ميکنند، با اينحال تعداد جمعيت آنها به هيچ وجه در اين چهار استان خلاصه نميشود. اين چهار استان ساختار هاي جديدي هستند که بر اساس معيارهاي مشکوک دولتي و اهداف اداري سؤال بر انگيز ايجاد شده اند. اين استان ها در عين حال که مرکز ثقل جغرافيائي آذربايجان را تشکيل ميدهند اما نه مترادف سرزمين هاي تاريخي آذري بوده و نه کل مناطق تحت سکونت آذربايجاني ها در ايران کنوني را منعکس ميسازند. بايد به خاطر سپرد که ترک هاي آذري در تمام نقاط کشور از استانهاي کنوني آذربايجاني واقع در شمال غربي گرفته تا شرق و مرکز ايران و استان هاي تهران، خراسان، مرکزي، همدان، قزوين و سايرنقاط ساکنند. توجه لازم به اين موضوع مهم نه تنها يک فاکتور در چارچوب حفظ بي طرفي در تحقيقات اجتماعي است، بلکه مساله ی رعايت اصول اخلاقي، بخصوص در برخورد با جوامع در حاشيه قرار گرفته ميباشد.

ما اطمينان داريم که محققان صلاحيتدار" ائتنولوگ" به عوامل مذکور در بالا توجه نموده و مثل هميشه بي طرفانه ترين تخمين جمعيت آذربايجاني و ترک ايران را در نشر آتي" ائتنولوگ" ارائه خواهند داد. لطفا براي کسب اطلاعات بيشتر در اين ارتباط و يا هر گونه کمک با ما تماس به گيريد. ما بي نهايت خوشحال خواهيم شد که اسناد تاريخي و يا معاصر مربوطه را در اختيار محققان شما قرار دهيم.

با احترام

فاخته زماني
مهندس تحقيقات، دبير انجمن دفاع از زندانيان سياسي آذربايجاني در ايران

دکترعليرضا اصغرزاده
جامعه شناس، دانشگاه يورک- کانادا

دکترسيد ضياء صدرالاشرافي
جامعه شناس، عضو آذربايجاني کنگره مليتها براي ايران فدرال

احمد غيبي
رئيس انجمن آذربايجانيها در سيدني، استراليا

اسماعيل جميلي
شاعر و هنرمند

دکتر الماس شعار غفاري
زیست شناس، عضوانستیتوبوتانيک فرانسه

پرفسور رضا براهني
رمان نويس و شاعر ايراني، رئيس پيشين انجمن قلم کانادا و استاد بازنشسته ادبيات تطبيقي، دانشگاه تورنتو، کانادا

سيف الدين حاتملوئي
نويسنده و ناشر

شهروز ترفخ
آرشيتکت

دکتر شهريار رهنمايان
فوق دکترا، دانشگاه سايمون فريزر، ونکوور، کانادا

دکتر صديقه عدالتي
جامعه شناس

صمد پورموسوي
آرشيتکت و هنرمند

عليرضا اردبيلي
روزنامه نگار و ناشر

دکترعلي قره جه لو
علوم سياسي

دکتر فرهاد قابوسي
استاد فیزیک در آلمان

لاله جوانشير
نويسنده و شاعر

محمد آزادگر
نويسنده و فعال حقوق بشر

دکترهادي سلطان قرائي
استاد ادبيات تطبيقي

هدايت سلطانزاده
وکيل، نويسنده، فعال حقوق بشر

پرفسور يونس پارسا بناب
استاد علوم سياسي در دانشگاه استراير، واشينگتون دي سي

توضیح:

جمعیت ترکهای آذربایجانی - قشقایی - خراسانی و بقیه تورکهای ساکن ایران از طریق منابع مختلف ارقام مختلفی داده می شوند. که این ارقام تورکهای ایران را بین ۱۷ تا ۲۶ میلیون نشان می دهند.

بعنوان مثال منابعی چون CİA - The World Fact Book جمعیت آذربایجانی ها را ۲۴ درصد ( ۱۷ میلیون) - مجله آتلانتیک ( ۱۷ - ۲۳ میلیون ) تخمین زده است. بالاترین رقم را مرکز زبان شناسی ائتنولوگ در سال۲۰۰۵ داده است با احتساب اینکه جمعیت ایران کم تر از ۷۰ میلیون بوده آذربایجانی ها را بیش از ۲۳ میلیون - قشقایی ۱۵۰۰۰۰۰ و ترکهای خراسان ۱ میلیون که روی هم رفته جمعا" ۲۶ میلیون جمعیت ترکهای و ۲۲ میلیون جمعیت فارسها را برآورد کرده است

در ماه هاي اخيرناسیونالیست های افراطی فارس نويسندگان و محققان ائتنولوگ را در جهت پائين آوردن تعداد جمعيت ترک هاي آذربايجاني ساکن ایران تحت فشار قرار داده اند. این پتیشن در راستای حفظ رقم موجود در گزارش جدید ائتنولوگ می باشد.