گزارش خانم فاخته زمانی در بخش فارسی تلویزیون صدای آمريکا از نقض حقوق بشر در آذربایجان

ساوالان سسی: چهارشنبه ۸ خرداد ۱٣٨۷ - ۲۸ می ۲۰۰٨

صدای آمریکا: در دومین سالگرد تظاهرات مردم استانهای آذربایجان که علیه توهین به هویت و زبان آذربایجانیهای ایران اعتراض می کردند، شهرهای آن استانها، چند روز گذشته را در فضایی پلیسی و امنیتی سپری کرده است.

در گفتگویی با سیاوش سعادتیان، فاخته زمانی، رئیس انجمن دفاع از زندانیان سیاسی آذربایجانی در ایران ( آداپ) در این زمینه صحبت می کند.

فاخته زمانی: در هفته اول خرداد سال ۸۵ در شهرهای مختلف آذربایجان، تظاهراتهای گسترده ای روی داد که یک هفته بطول کشید . که هر سال تظاهراتی در سالروز این اعتراضات تکرار می شود از اینرو در هفته گذشته در شهرهای آذربایجان نیروهای امنیتی و ضد شورش این شهرها را خیلی شدیدا" کنترل می کردند با وجود این کنترل ها در بازار تبریز مردم سعی به تظاهرات کرده بودند که با حمله نیروهای یگان ویژه بسیاری دستگیر شدند.

در اردبیل نیز، روز جمعه سوم خرداد در طی یک مسابقه فوتبال، شعارهای ملی سر داده شده بود که این امر باعث اعزام نیروهای یگان ویژه و ضد شورش به آنجا شده بود. این کنترل ها هنوز هم ادامه دارد و در ششم خرداد که سالروز تظاهرات مردم اردبیل بود فضای شهر شدیدا" امنیتی و نظامی بوده است.

همچنان که می دانید بسیاری طی روزهای گذشته در آذربایجان دستگیر شده اند. با وجود مراجعه های اعضای خانواده های این فعالین به مراکز قضایی و امنیتی هنوز هم از محل نگهداری آنها اطلاعی در دست نیست. بعنوان نمونه از آقایان حسن اسدی و ایرج حسینی در تبریز هنوز هم اطلاعی در دست نیست البته ما به سازمان ملل اینها را بعنوان گم شده ها گزارش دادیم.

آقایان علی صدیقی، جمشید زارعی، حجت تاروردیان و فعالین دیگری هستند که سازمان اطلاعات به خانواده های اینها اطلاع داده که این افراد را بازداشت و در اداره اطلاعات نگهداری می کنند.

باید گفت هیچ کدام از این افراد حق ملاقات و دسترسی به وکیل را ندارند و زیر خطر شکنجه هستند.

صدای آمریکا: خانم زمانی دو سال پیش انتشار کاریکاتوری که توهین به ترک زبانهای ایران و در واقع به آذربایجانیها تلقی می شد اعتراض هایی را بدنبال داشت به نظر شما بازداشت و زندانی کردن کاریکاتوریست و مسئول صفحه فرهنگی روزنامه ایران که به هر حال این کاریکاتور را منتشر کرده بود مورد تایید شما است ؟

فاخته زمانی: بازداشت کاریکاتوریست یک تصمیمی بود که دولت جمهوری اسلامی گرفته بود. این هیچ ربطی به تظاهرات مردم و فعالین آذربایجانی نداشت در واقع آن تظاهرات به سالها توهین و تحقیر بود. می دانید که سالها بود که آذربایجانیها در رسانه هایی که زیر نظر دولت اداره می شود مورد توهین قرار می گرفتند که این در اردیبهشت ۸۵ در روزنامه دولتی ایران و با تشبیه آذربایجانیها به سوسک تکرار شد. این کاریکاتوری بود که ما می دانیم که حتی در کشورهایی مثل آمریکا و کانادا نیز که آزادی مطبوعات و رسانه ها در حد بالایی وجود دارد به هیچ وجه قابل قبول نمی تواند باشد،هر توهین ائتنیکی شدیدا" از طرف مطبوعات و روزنامه ها مورد حمله قرار می گیرد و می تواند پیگرد قانونی داشته باشد. ولی با وجود اینها اعتراضات آذربایجانیها به دولت جمهوری اسلامی بود که تمام مطبوعات و رسانه ها شدیدا" سانسور می شوند ولی وقتی که به این جور مسائل می رسد این مسئله ها منتشر می شود.

صدای آمریکا: مطالبات ترک زبانهای ایران چیست چه مطالباتی را پیگیری می کنند؟

فاخته زمانی: فعالینی که من با آنها در تماس هستم. همیشه از حقوق اولیه خود سخن می گویند از جمله خواستار تحصیل به زبان مادری، امکانات تاسیس مراکز تحقیقاتی چون زبانی، تاریخی، فرهنگی و همچنین اجازه انتشار کتابها، نشریات، مطبوعات و برخورداری از رسانها به زبان مادری خود هستند که اینها در قانون اساسی جمهوری اسلامی هم خلاصه می شود ولی وقتی کسانی خواستار اجرای این قوانین می شوند آنها را دستگیر و زندانی می کنند. از سوی دیگر اعتراض به تبعیضات اقتصادی که در سالهای گذشته نیز بسیار اوج گرفته از دیگر خواستهای فعالین آذربایجانی می باشد.

خاطر نشان می شود انجمن دفاع از حقوق زندانیان سیاسی آذربایجانی در ایران ( آداپ) بعد از اعتراضات خرداد ۸۵ آذربایجان در ونکور کانادا تشکیل شد که بطور مداوم وضعیت زندانیان سیاسی آذربایجانی را در مجامع جهانی و رسانه ها مطرح می کند.