عفو بین‌ الملل نگران وضعیت فعالان آذربایجانی در بند، رادیو دویچه وله

کیواندخت قهاری

سازمان عفو بین‌الملل در روزهای دوشنبه اول، و سه شنبه دوم مهر ماه، با انتشار اطلاعیه‌هایی نسبت به بدرفتاری با فعالان دانشجویی و مدنی آذربایجانی در ایران، که هم اکنون در حبس به سرمی‌برند، ابراز نگرانی کرد.

در اطلاعیه اول مهر ماه سازمان عفو بین‌الملل نام ۹ فعال حقوق مدنی و فرهنگی آذربایجان آمده است که خانواده‌های آنان و سازمان‌های حقوق بشر نگران سرنوشت و وضعیت‌ آن‌ها در زندان هستند.

این ۹ نفر عبارتند از: علیرضا صرافی، مهندس عمران (روزنامه‌نگار و فعال فرهنگی)؛ اکبر آزاد ( نویسنده)؛ حسن راشدی (مهندس و مدرس زبان ترکی)؛ سعید محمدی موغانلی (شاعر و روزنامه‌نگار)؛ حسن رحیمی بیات (مهندس عمران و فعال حقوق بشر)؛ حسین حیدری (دانشجوی ارشد جامعه‌شناسی)؛ عباس نعیمی (فعال فرهنگی و عضو NGO اورین)؛ مهدی نعیمی ( شاعر و استاد زبان ترکی در دانشگاه‌ها) و صیاد محمدیان. این فعالان حقوق مدنی و فرهنگی، در روز چهارشنبه ۲۰ شهریور به هنگام مراسم افطار در جمعی خصوصی در تهران دستگیر شدند و سپس ماموران امنیتی خانه‌های آنان را تفتیش کردند. وجه مشترک آنان این است که همگی در عرصه زبان و ادبیات آذری یا دیگر عرصه‌های فرهنگی و مدنی آذربایجان فعال هستند.

به گزارش سازمان عفو بین‌الملل، این عده از زمان دستگیری‌ در زندان انفرادی سرویس اطلاعات در بند ۲۰۹ زندان اوین تهران محبوس و در معرض خطر شکنجه و رفتار نامناسب قرار دارند. به گفته عفو بین‌الملل، این فعالان مدنی را در آستانه شروع مدارس دستگیر کرده‌اند تا احتمالا جلوی حرکت‌های اعتراضی در آستانه بازگشایی مدارس را بگیرند.

بسیاری از فعالان مدنی و فرهنگی آذربایجانی بر حق یادگیری زبان آذری در مدارس برای کودکان آذربایجانی تاکید دارند یا خواستار حق تجلیل از میراث فرهنگی و تاریخی خود هستند. عفو بین‌الملل معتقد است که احتمالا این گروه به خاطر عقایدشان در زندان هستند.

وحید قره باغی، سخنگوی انجمن دفاع از زندانیان سیاسی آذربایجانی در ایران (آداپ)، در مورد خانواده‌های دستگیرشدگان به دویچه وله گفت: « آن‌ها در بی‌خبری کامل به سر می‌برند. به آن‌ها اجازه ملاقات داده نمی‌شود و از اتهام عزیزان خود بی‌خبر هستند. در مراجعه، به آنها گفته می‌شود که زود زود به اینجا و دادگاه‌های انقلاب یا سایر ارگان‌ها مراجعه نکنید. می‌گویند هنوز بازجویی‌ها ادامه دارد. ما به موقعش به شما خبر می‌دهیم».

مدافعان حقوق بشر با توجه به مواردی که پیش از این مشاهده کرده‌اند، بیم آن دارند که این فعالان را زیر شکنجه مجبور به اعتراف به کارهای ناکرده کنند و برایشان مصاحبه‌های تلویزیونی ترتیب بدهند.

سرنوشت نامعلوم ۸ دانشجو

سازمان عفو بین‌الملل همچنین نگران وضعیت دانشجویان آذربایجانی در بند است. نام هشت تن از فعالان دانشجویی حقوق فرهنگی آذربایجان در اطلاعیه سازمان عفو بین‌الملل آمده است که از سه ماه پیش در تاریخ‌های گوناگون در تبریز دستگیر شده‌اند و هنوز به صورت بازداشت موقت در مکانی نامعلوم به سر می‌برند. این هشت نفر عبارتند از: مقصود احدی، منصور امینیان، داریوش حاتمی، آیدین خواجه‌ای، امیر مردانی، مجید ماکویی، سجاد رادمهر و فراز زهتاب. سازمان عفو بین‌الملل می‌نویسد که این دانشجویان احتمالا به خاطر فعالیت‌های صلح‌آمیز و ابراز نظرات خود بازداشت شده‌اند.

وحید قره‌باغی، سخنگوی انجمن دفاع از زندانیان سیاسی آذربایجانی در ایران (آداپ)، در مورد این دانشجویان گفت: « آن‌ها نه تنها امکان ملاقات با وکیل را نداشته‌اند، بلکه از ملاقات با خانواده‌های خود نیز محروم مانده‌اند. تنها تماس این‌ها محدود شده به چند تماس تلفنی کوتاه. هنوز اتهام آنها مشخص نیست. گفته می‌شود در یکی از بازداشتگاه‌های وزارت اطلاعات تبریز به سر می‌برند. خانواده‌های این‌ها طی نامه‌های سرگشاده ‌به آقای هاشمی شاهرودی نسبت به وضعیت عزیزانشان ابراز نگرانی کرده‌اند».

سازمان عفو بین‌الملل از اعضای خود خواسته است تا با فرستادن پیام برای مسئولان جمهوری‌اسلامی‌ایران خواستار آزادی فوری و بی‌قید و شرط و رعایت حقوق انسانی همه فعالان دانشجویی و حقوق مدنی شوند.

http://www.deutsche-welle.de/dw/article/0,2144,3668911,00.html